Jesień to dla mnie najpiękniejsza pora roku. Liście szeleszczą pod butami, wieczory robią się chłodniejsze, a w domu pachnie przyprawami korzennymi i świeżo pieczonym ciastem. Jednym z moich ulubionych deserów w tym czasie jest właśnie ciasto dyniowe. Delikatne, wilgotne, z lekko słodkim miąższem dyni i aromatem cynamonu, imbiru czy gałki muszkatołowej. To takie ciasto, które od razu poprawia nastrój – kawałek z kubkiem herbaty w ręku i nagle wszystko wydaje się prostsze.
Ciasto dyniowe – składniki
Żeby ciasto wyszło naprawdę pyszne, warto przygotować puree z dyni – to podstawa. Ja zwykle piekę kawałki dyni w piekarniku i miksuję na gładko, ale można też użyć gotowego puree z puszki.
Składniki na keksówkę 25 cm:
| Składnik | Ilość | Uwagi |
|---|---|---|
| Puree z dyni | 400 g | najlepiej z dyni hokkaido |
| Mąka pszenna | 300 g | typ 450 lub 500 |
| Cukier | 200 g | biały lub trzcinowy |
| Jajka | 3 szt. | średnie |
| Olej roślinny | 150 ml | np. rzepakowy |
| Proszek do pieczenia | 2 łyżeczki | płaskie |
| Soda oczyszczona | ½ łyżeczki | dla puszystości |
| Cynamon | 2 łyżeczki | mielony |
| Gałka muszkatołowa | ½ łyżeczki | świeżo starta |
| Imbir | ½ łyżeczki | mielony |
| Sól | szczypta | podkreśla smak |
| Orzechy włoskie | 50 g | posiekane, opcjonalnie |
| Rodzynki | 50 g | wcześniej namoczone |
Z tej porcji wychodzi około 12 porcji ciasta – idealnie na rodzinne popołudnie.
Jak zrobić ciasto dyniowe?
Przygotowanie ciasta dyniowego jest banalne, a efekt zawsze zachwyca.
Najpierw robię puree z dyni. Kroję ją na kawałki, usuwam pestki i piekę około 40 minut w 190°C, aż miąższ stanie się miękki. Potem miksuję na gładką masę i zostawiam do ostudzenia.
W dużej misce mieszam suche składniki: mąkę, proszek do pieczenia, sodę, sól i przyprawy. W drugiej misce łączę jajka z cukrem i olejem, a następnie dodaję puree z dyni. Obie masy łączę, mieszając delikatnie szpatułką – nie miksuję długo, żeby ciasto nie wyszło zbite.
Na końcu wsypuję bakalie – orzechy i rodzynki – i całość wylewam do keksówki wyłożonej papierem do pieczenia. Piekę przez około 50–55 minut w temperaturze 180°C. Sprawdzam patyczkiem – jeśli wychodzi suchy, ciasto jest gotowe.
Kiedy ciasto ostygnie, można polać je lukrem cytrynowym albo posypać cukrem pudrem. Moim zdaniem świetnie smakuje też z polewą z białej czekolady.
Dlaczego moje ciasto dyniowe jest zbyt wilgotne?
To pytanie często pojawia się przy pierwszych próbach. Sama miałam kiedyś problem – ciasto wychodziło ciężkie i lekko zakalcowate.
Najczęstsze przyczyny:
- za dużo puree z dyni – trzeba dokładnie odmierzyć porcję, bo dodatkowa łyżka może zmienić konsystencję,
- dynia miała dużo wody – najlepiej po upieczeniu odsączyć nadmiar płynu,
- za krótki czas pieczenia – ciasto dyniowe wymaga cierpliwości, minimum 50 minut,
- za mocne mieszanie – wtedy traci puszystość i staje się ciężkie.
Mój trik? Czasem dodaję łyżkę mąki ziemniaczanej – świetnie wiąże nadmiar wilgoci.
Jaka mąka najlepiej nadaje się do ciasta dyniowego?
Moim zdaniem najlepsza jest mąka pszenna tortowa – daje delikatne i puszyste wypieki. Ale czasem lubię eksperymentować:
- mąka orkiszowa – nadaje orzechowego posmaku,
- mąka pełnoziarnista – zdrowsza, ale ciasto będzie cięższe,
- mieszanka pszennej i kukurydzianej – wtedy wychodzi lekko chrupiące.
Dla bezglutenowej wersji można użyć mąki ryżowej i kukurydzianej w proporcji 1:1. Wtedy trzeba dodać odrobinę więcej oleju, żeby ciasto nie było suche.
Jakie przyprawy do ciasta dyniowego?
Tutaj można poszaleć, ale klasyka zawsze się sprawdza.
Najczęściej używane przyprawy:
- Cynamon – obowiązkowy, daje słodycz i aromat.
- Gałka muszkatołowa – podbija smak dyni, ale trzeba jej używać ostrożnie.
- Imbir – nadaje lekkiej ostrości i świeżości.
- Goździki – w minimalnej ilości, żeby nie zdominowały smaku.
- Kardamon – orientalny akcent, świetny do wersji świątecznej.
Moim zdaniem przyprawy są duszą ciasta dyniowego. Bez nich byłoby zwykłym ciastem, a tak pachnie całą jesienią.
Czym nasączyć ciasto dyniowe?
Jeśli chcę, żeby ciasto było bardziej wyraziste i miało dodatkowy aromat, nasączam je lekkim syropem.
- syrop pomarańczowy – sok pomarańczowy z odrobiną cukru,
- likier amaretto – daje delikatną migdałową nutę,
- herbata chai – korzenna, świetnie pasuje do dyni,
- rum lub whisky – dla dorosłej wersji ciasta.
Nie nasączam jednak zbyt mocno – dynia sama w sobie daje wilgoć i łatwo przesadzić.
Wartości odżywcze i liczba kalorii – ciasto dyniowe
Ciasto dyniowe nie jest bardzo kaloryczne, szczególnie jeśli ograniczymy ilość cukru. Dynia ma dużo błonnika, witaminy A i potasu, więc deser można potraktować jako trochę zdrowszą słodkość.
Wartości odżywcze (dla 100 g ciasta dyniowego):
| Składnik | Ilość |
|---|---|
| Kalorie | ok. 240 kcal |
| Białko | 4 g |
| Tłuszcz | 9 g |
| Węglowodany | 36 g |
| Cukry | 18 g |
| Błonnik | 2,5 g |
| Witamina A | 150 µg |
| Potas | 180 mg |
Jedna porcja (ok. 80 g) to około 190 kcal – całkiem rozsądnie jak na jesienny deser.