Są takie smaki, które od razu przywołują wspomnienia jesiennych wieczorów. Dla mnie jedną z takich rzeczy jest nalewka z winogron. Robię ją zawsze wtedy, kiedy ogród zaczyna pachnieć dojrzewającymi owocami, a kosze uginają się od kiści. Uwielbiam ten moment – siedzę przy stole, obieram winogrona, a cała kuchnia wypełnia się aromatem. Nalewka ma w sobie coś magicznego – nie tylko cudowny smak, ale też tę nutę domowej tradycji. To jeden z tych trunków, które wymagają cierpliwości, ale smak wynagradza wszystko.
Nalewka z winogron – składniki
Do przygotowania nalewki potrzebne są tylko podstawowe produkty, ale ich jakość ma ogromne znaczenie. Najlepsze są winogrona ciemne – mają więcej barwników i dają piękny kolor.
Składniki na około 3 litry nalewki:
| Składnik | Ilość | Uwagi |
|---|---|---|
| Winogrona ciemne | 2 kg | najlepiej winogrona ogrodowe lub odmiana Isabella |
| Cukier | 800 g | biały lub trzcinowy |
| Spirytus 95% | 0,5 l | baza alkoholowa |
| Wódka 40% | 0,5 l | łagodniejsze wykończenie |
| Goździki | 3–4 szt. | opcjonalnie |
| Laska cynamonu | 1 szt. | dla aromatu |
| Skórka z cytryny | 1 łyżeczka | cienko obrana, bez białej części |
Moim zdaniem warto połączyć spirytus i wódkę, bo wtedy nalewka ma idealny balans – moc i jednocześnie łagodność.
Jak zrobić nalewkę z winogron?
Przygotowanie nalewki nie jest trudne, ale wymaga cierpliwości.
Najpierw dokładnie myję winogrona i oddzielam owoce od gałązek. To ważne, bo zielone części mogą dodać goryczki. Następnie lekko rozgniatam owoce, żeby puściły sok – można to zrobić tłuczkiem do ziemniaków lub ręką w rękawiczce.
Do dużego słoja wsypuję warstwami winogrona i cukier. Zostawiam je na kilka dni, aż puszczą sok i utworzy się gęsty syrop. Zwykle zajmuje to od 3 do 5 dni, w zależności od temperatury w kuchni.
Kiedy owoce puszczą wystarczająco soku, dolewam spirytus i wódkę, dodaję przyprawy i dokładnie mieszam. Słój zamykam i odstawiam w ciemne miejsce na co najmniej 6 tygodni. Od czasu do czasu potrząsam, żeby składniki dobrze się wymieszały.
Po tym czasie nalewkę filtruję przez gazę lub filtr do kawy i przelewam do butelek. Najlepszy smak osiąga po kilku miesiącach leżakowania – wtedy jest gładka, aksamitna i pełna aromatu.
Na co pomaga nalewka z winogron?
Nie będę ukrywać – dla mnie to przede wszystkim przyjemność smakowa, ale babcia zawsze mówiła, że taka nalewka ma też swoje właściwości.
- na trawienie – małe kieliszeczki po obiedzie pomagają przy ciężkich potrawach,
- na przeziębienie – rozgrzewa organizm, szczególnie jeśli doda się do niej miodu,
- na krążenie – winogrona są bogate w przeciwutleniacze, które wspierają serce i naczynia krwionośne,
- na poprawę humoru – wiadomo, że kieliszek domowej nalewki potrafi poprawić nastrój.
Moim zdaniem najlepiej traktować ją jako przyjemny dodatek, a nie lekarstwo.
Jak długo należy trzymać owoce w nalewce?
Optymalny czas to 6–8 tygodni. W tym czasie owoce oddają cały sok i aromat. Trzymanie ich dłużej może sprawić, że nalewka stanie się zbyt cierpka, szczególnie jeśli używamy winogron z pestkami.
Ja mam taki zwyczaj, że po 6 tygodniach próbuję nalewkę. Jeśli smak jest już wystarczająco intensywny, filtruję ją od razu.
Co jest lepsze do nalewki – wódka czy spirytus?
To pytanie, które pojawia się zawsze.
- Spirytus – daje moc i wydobywa więcej smaku z owoców, ale nalewka może być zbyt ostra.
- Wódka – łagodniejsza, ale nie daje tak głębokiego ekstraktu.
Moim zdaniem najlepszy efekt daje połączenie obu. Spirytus zapewnia moc, a wódka równoważy smak. Dzięki temu nalewka wychodzi około 40–45% i jest idealna.
Czy nalewka może się zepsuć?
Teoretycznie nie, bo alkohol jest konserwantem. Ale są sytuacje, kiedy nalewka wychodzi nie taka, jak trzeba.
- Jeśli owoce były spleśniałe, całość może się popsuć.
- Jeśli nie użyjemy wystarczająco mocnego alkoholu, nalewka może fermentować.
- Jeśli stoi w słońcu, traci kolor i smak.
Dlatego zawsze trzymam ją w ciemnym miejscu i pilnuję proporcji alkoholu.
Jaki procent alkoholu powinna mieć dobra nalewka?
Najlepsze są nalewki o mocy 35–45%. Poniżej 30% mogą się zepsuć, a powyżej 50% są zbyt mocne i nieprzyjemne w smaku.
Moim zdaniem 40% to złoty środek – nalewka jest wyrazista, ale jednocześnie łagodna.
Wartości odżywcze i liczba kalorii – nalewka z winogron
Nalewka to oczywiście napój alkoholowy, więc nie jest niskokaloryczna. Ale winogrona dostarczają witamin i przeciwutleniaczy.
Wartości odżywcze (w 100 ml nalewki):
| Składnik | Ilość |
|---|---|
| Kalorie | ok. 250 kcal |
| Alkohol | ok. 40 g |
| Cukier | 18 g |
| Węglowodany | 20 g |
| Witaminy (A, C, B) | śladowe ilości |
| Antyoksydanty | obecne, głównie resweratrol |
Nalewka to dodatek – kieliszek raz na jakiś czas nie zaszkodzi, ale nie można traktować jej jako „zdrowotnego napoju”.