Uwielbiasz desery, które łączą w sobie prostotę i wyrafinowany smak? Tarta tatin z karmelizowanymi jabłkami to właśnie taki przysmak. To klasyczny francuski deser, który ma swoje korzenie w lokalnych tradycjach, ale podbił serca smakoszy na całym świecie. W naszym kraju jabłka mają szczególne miejsce w kuchni – wszyscy kojarzymy je z babcinymi szarlotkami, jabłkami w cieście czy kompotami. Jednak tarta tatin to coś innego – odwrócona tarta, która łączy w sobie słodkie, karmelizowane jabłka i kruche, maślane ciasto. Dziś pokażę Ci, jak łatwo można ją zrobić w domu.
Składniki, które będą Ci potrzebne
Zanim przejdziemy do szczegółów przygotowania, oto lista składników. Dobrze jest zebrać wszystko na blacie, żeby praca szła sprawnie. W moim przypadku często zdarza się, że w trakcie pieczenia okazuje się, że czegoś brakuje – więc zawsze warto być przygotowanym!
Na ciasto:
- 200 g mąki pszennej
- 100 g masła (schłodzonego i pokrojonego w kostkę)
- 2 łyżki cukru pudru
- 1 żółtko
- 2-3 łyżki zimnej wody
Na karmelizowane jabłka:
- 6-8 dużych jabłek (najlepiej szare renety lub antonówki)
- 100 g cukru (biały lub trzcinowy)
- 50 g masła
- 1 łyżeczka soku z cytryny
- szczypta cynamonu (opcjonalnie)
Przygotowanie ciasta kruchego
Kruche ciasto to podstawa tarty tatin, choć niektórzy wybierają ciasto francuskie, ja jednak wolę bardziej klasyczne rozwiązania. Ciasto kruche ma w sobie to coś, co idealnie kontrastuje ze słodkimi, soczystymi jabłkami. Aby zrobić idealne ciasto, potrzebujesz cierpliwości i zimnych składników. Oto, jak to zrobić:
- Przesiej mąkę do miski i dodaj do niej cukier puder.
- Następnie dodaj schłodzone masło – najlepiej, jeśli będzie pokrojone w małe kawałki.
- Wszystko rozcieraj palcami, aż powstanie kruszonka. To kluczowy moment, w którym nie wolno się spieszyć. Ciasto nie może być zbyt mocno ugniatane, żeby nie straciło swojej kruchości.
- Dodaj żółtko i kilka łyżek zimnej wody, tylko tyle, ile potrzeba, aby wszystko zaczęło się łączyć.
- Gdy ciasto będzie gotowe, uformuj z niego kulę, owiń folią spożywczą i włóż do lodówki na około 30 minut.
Moim zdaniem, ten etap – chłodzenie ciasta – jest nie do pominięcia. W wielu przepisach, jakie próbowałam, zdarzało się, że jeśli ciasto było zbyt ciepłe, traciło swoją kruchość, co psuło cały efekt.
Karmelizowanie jabłek – sekret smaku tarty tatin
Kiedy ciasto się chłodzi, możemy zająć się jabłkami. A oto moment, który zawsze wzbudza we mnie mały dreszczyk emocji – karmelizowanie. Zrobiłam to już tyle razy, ale za każdym razem, kiedy cukier zaczyna się topić, czuję ekscytację. Ważne, żeby nie przegapić tego momentu, kiedy karmel osiągnie idealną złotą barwę.
- Jabłka obierz, usuń gniazda nasienne i pokrój na ćwiartki. Ja lubię używać jabłek kwaśnych, takich jak szara reneta, bo świetnie kontrastują ze słodyczą karmelu.
- W dużej, głębokiej patelni rozpuść masło i dodaj cukier.
- Mieszaj na średnim ogniu, aż cukier zacznie się rozpuszczać i zamieni się w karmel – tutaj nie można odchodzić od patelni, bo łatwo można przypalić cukier. Kiedy osiągnie złotobrązowy kolor, dodaj sok z cytryny i cynamon (jeśli lubisz).
- Teraz delikatnie ułóż jabłka na karmelu. Staraj się, by leżały równomiernie i ściśle, bo to one będą tworzyć górną warstwę tarty. Smaż je na małym ogniu przez około 10-15 minut, aż zmiękną, ale nie rozpadną się.
Składanie i pieczenie tarty
Kiedy jabłka są gotowe, a ciasto odpowiednio schłodzone, czas na ostatni etap – złożenie tarty. Ten moment zawsze sprawia, że czuję satysfakcję, bo wiem, że już niedługo będę mogła delektować się pysznym deserem.
- Rozwałkuj ciasto na cienki placek, nieco większy od średnicy formy, w której będziesz piec tartę. Wałkuj delikatnie, żeby nie uszkodzić struktury ciasta.
- Przełóż ciasto na jabłka, zawijając brzegi do środka. Ja zawsze lekko dociskam ciasto do owoców, żeby dobrze się z nimi połączyło.
- Piecz w piekarniku nagrzanym do 180°C przez około 30-35 minut, aż ciasto będzie złociste.
Jak prawidłowo odwrócić tartę tatin?
To pytanie, które może przyprawiać o dreszcze. Odwracanie tarty tatin to kluczowy moment, który może zaważyć na całym efekcie końcowym. Kiedy pierwszy raz odwracałam tę tartę, miałam wielkie obawy, ale z doświadczeniem nabiera się wprawy.
- Po wyjęciu tarty z piekarnika, pozwól jej odpocząć przez 5 minut. Nie czekaj jednak zbyt długo, bo karmel może zacząć twardnieć i wtedy jabłka przykleją się do formy.
- Przykryj formę talerzem i pewnym ruchem odwróć całość do góry nogami. Jeśli używasz metalowej formy, najlepiej zrobić to w rękawicach, bo naczynie będzie bardzo gorące.
- Gdy wszystko pójdzie zgodnie z planem, jabłka będą pięknie się prezentować na wierzchu, a karmel będzie cudownie lśnił. Jeśli coś pójdzie nie tak i któreś jabłko się przyklei, nic się nie martw – zawsze można je delikatnie podnieść łyżką i ułożyć z powrotem na cieście.
Serwowanie – z czym podawać tartę tatin?
Tarta tatin sama w sobie jest przepyszna, ale ja osobiście uwielbiam ją podawać z dodatkami, które podkreślają jej smak. Lody waniliowe to klasyczny wybór – ich chłód świetnie kontrastuje z ciepłym, karmelowym wnętrzem tarty. Jeśli nie jesteś fanem lodów, możesz wybrać bita śmietana – lekkie, kremowe uzupełnienie dla słodkich jabłek. A może odrobina kwaśnej śmietany? To z kolei opcja dla tych, którzy lubią przełamać słodycz czymś odrobinę kwaskowym.
Dlaczego warto spróbować tarty tatin?
Tarta tatin to coś więcej niż tylko deser – to swoista podróż smaków. Karmel, kruche ciasto, kwaskowe jabłka – to połączenie, które zawsze wywołuje uśmiech. Może masz swoje wspomnienia związane z jabłkami – na przykład z lokalnymi festynami, na których można było kupić domowe wypieki? Tarta tatin przypomina mi takie chwile, kiedy wszystko wydawało się proste i beztroskie. Spróbuj tego przepisu, a przekonasz się, że w zaledwie kilku krokach można przenieść się do tych miłych chwil.
Nie bój się eksperymentować! Dodaj do karmelu nieco miodu, gałkę muszkatołową albo zrób wersję z gruszkami. Każda z tych wersji ma coś wyjątkowego. Smacznego!