Domowy zakwas z buraków

Domowy zakwas z buraków to coś, co naprawdę warto wprowadzić do swojej kuchni. Pamiętam, jak po raz pierwszy spróbowałam tego magicznego napoju u mojej cioci, która mieszkała na wsi pod Krakowem. Był kwaśny, lekko ziemisty, ale też pełen niezwykłej głębi smaku. Teraz, robię go regularnie sama i chętnie dzielę się przepisem – bo to naprawdę łatwe i daje mnóstwo satysfakcji!

Składniki – co potrzebujesz, aby zrobić zakwas?

Zanim zaczniemy, warto wiedzieć, że do przygotowania zakwasu potrzebujesz tylko kilku podstawowych składników. Oto one:

• Buraki – 1 kg (najlepiej świeże, ekologiczne, ale jeśli takich nie masz, też będzie dobrze)
• Czosnek – 4-5 ząbków (obrany i lekko zmiażdżony)
• Liść laurowy – 2-3 sztuki
• Ziele angielskie – 5-6 ziarenek
• Pieprz czarny – kilka ziarenek (według uznania)
• Sól – 1 łyżka stołowa (najlepiej kamienna, niejodowana)
• Woda – 1 litr (przegotowana i ostudzona)
• Chleb na zakwasie – kromka (opcjonalnie, ale dodaje charakteru i przyspiesza fermentację)

Tyle wystarczy, aby stworzyć naprawdę wyjątkowy zakwas.

Przygotowanie zakwasu krok po kroku

1. Mycie i krojenie buraków – Zaczynamy od dokładnego umycia buraków. Nie trzeba ich obierać, bo skórka ma w sobie mnóstwo wartości odżywczych. Kroję je na plasterki o grubości około 1 cm – ważne, by były równe, bo wtedy wszystkie fermentują w tym samym tempie.
2. Układanie składników w słoiku – Używam dużego słoja, najlepiej szklanego lub ceramicznego. Układam buraki warstwami, pomiędzy nimi wrzucam czosnek, liść laurowy, ziele angielskie i pieprz. To jest moment, kiedy cały dom zaczyna pachnieć przyprawami!
3. Przygotowanie solanki – W dużym dzbanku rozpuszczam sól w przegotowanej wodzie. Zalewam buraki tak, żeby wszystkie były dokładnie przykryte. Jeśli ktoś chce dodać kromkę chleba, to kładzie ją na wierzchu – ja czasem dodaję, czasem nie, zależy od nastroju.
4. Fermentacja – Słoik przykrywam gazą lub czystą ściereczką i zabezpieczam gumką. Stawiam w ciepłym, zacienionym miejscu – najlepiej gdzieś w kuchni, gdzie jest dość ciepło. Teraz czas na najtrudniejszą część – czekanie! Proces fermentacji trwa zwykle 5-7 dni.
5. Sprawdzanie zakwasu – Warto codziennie zerknąć do słoika, żeby upewnić się, że nic złego się nie dzieje. Jeśli na wierzchu pojawi się piana, nie ma się czym martwić – to naturalny efekt fermentacji. Można ją delikatnie zdjąć łyżką.
6. Gotowy zakwas – Po tygodniu zakwas powinien być gotowy. Przecedzam go przez sitko, przelewam do czystych butelek i przechowuję w lodówce. Zakwas można pić od razu lub zostawić na kilka dni, żeby się jeszcze bardziej „przegryzł”.

Dlaczego warto pić zakwas z buraków?

Zakwas z buraków to nie tylko pyszny dodatek do dań, ale także prawdziwa bomba witaminowa. Zawiera mnóstwo witaminy C, B, żelaza, magnezu i wielu innych składników, które korzystnie wpływają na zdrowie. Regularne picie zakwasu pomaga wzmocnić odporność, poprawia trawienie i może obniżać ciśnienie krwi. Sama zauważyłam, że odkąd go piję, mam więcej energii, a moja cera stała się zdrowsza i promienna.

Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Podczas przygotowania zakwasu może pojawić się kilka problemów. Oto najczęstsze i moje porady, jak sobie z nimi radzić:

• Pojawienie się pleśni – Pleśń to coś, co może się zdarzyć, jeśli składniki nie są całkowicie zanurzone w wodzie. Ważne, aby buraki były całkowicie przykryte solanką. Można też użyć małego talerzyka lub kamienia, który przytrzyma buraki pod wodą.
• Zbyt kwaśny smak – Jeśli zakwas jest zbyt kwaśny, prawdopodobnie fermentował zbyt długo. Można spróbować dodać więcej wody lub używać go w mniejszych ilościach.
• Brak fermentacji – Czasami zakwas w ogóle nie fermentuje. Zazwyczaj winna jest chlorowana woda. Dlatego zawsze używam przegotowanej i ostudzonej wody lub wody filtrowanej.

Moje triki na najlepszy zakwas

Przygotowanie zakwasu z buraków to dla mnie prawdziwa sztuka, a każda sztuka ma swoje sekrety. Oto kilka moich trików, które zawsze się sprawdzają:

Chleb na zakwasie tylko w razie potrzeby – Jeśli zależy Ci na przyspieszeniu fermentacji, dodaj chleb, ale jeśli masz czas, warto pozwolić zakwasowi dojrzewać w swoim tempie.

Używaj ekologicznych buraków – Mają więcej smaku i są zdrowsze, a także mniej podatne na pleśnienie.

Dodawaj czosnek, ale nie za dużo – Czosnek jest świetnym dodatkiem, ale pamiętaj, żeby nie przesadzić – zbyt dużo może zdominować smak.

Pomysły na wykorzystanie zakwasu

Zakwas z buraków można wykorzystać na wiele sposobów, nie tylko do barszczu. Oto kilka pomysłów:

• Jako zdrowy napój – Pij codziennie rano małą szklankę zakwasu, aby wspomóc odporność.
• Marynata do mięs – Zakwas świetnie nadaje się do marynowania mięs, zwłaszcza wieprzowiny i drobiu. Dodaje głębi i lekko kwaśnego smaku.
• Dodatek do sałatek – Możesz skropić sałatkę odrobiną zakwasu zamiast octu balsamicznego.
• Baza do koktajli – W Krakowie coraz popularniejsze stają się zdrowe koktajle na bazie zakwasu z buraków. Dodaj go do smoothie z marchewką, jabłkiem i imbirem – pyszne i zdrowe!

Lokalne inspiracje

Uwielbiam czerpać inspiracje z lokalnych smaków i tradycji. Zakwas z buraków to klasyka polskiej kuchni. Na targach można znaleźć buraki od lokalnych rolników, które mają naprawdę wyjątkowy smak. Kiedy robię zakwas, często dodaję odrobinę miodu z okolicznych pasiek – dodaje zakwasowi nieco słodyczy i głębi.

Tabela wartości odżywczych

Warto zrobić zakwas z buraków

Zakwas z buraków to świetny sposób na wprowadzenie do diety zdrowych, naturalnych produktów. To nie tylko smaczny dodatek do potraw, ale także prawdziwy eliksir zdrowia. Sama regularnie piję zakwas i widzę, jak pozytywnie wpływa na moje samopoczucie. Nie ma w tym wielkiej filozofii – kilka prostych składników, trochę cierpliwości i mamy coś naprawdę wyjątkowego. Zachęcam, spróbuj i przekonaj się sama, jak wiele korzyści może przynieść zakwas z buraków!