Szarlotka to ciasto, które w Polsce zna każdy. Właściwie, kto nie pamięta smaku babcinej szarlotki, kiedy dom wypełniał zapach pieczonych jabłek i cynamonu? Ja na przykład zawsze robię ją, kiedy mam ochotę na coś słodkiego, ale jednocześnie prostego i szybkiego do przygotowania.
Dzisiaj chciałabym podzielić się moim przepisem na szarlotkę z kruszonką, która zawsze wychodzi. Nie jest to skomplikowane, a efekt – gwarantowany! W naszym domu to jedno z ulubionych ciast. Przepis jest tak prosty, że można go wykonać nawet wtedy, gdy nie mamy zbyt wiele czasu. A składniki? Na pewno masz je w swojej kuchni.
Składniki potrzebne do szarlotki
Podstawą udanej szarlotki są jabłka. Ważne, by były lekko kwaskowate, dlatego zawsze wybieram antonówki lub szare renety – te są najlepsze do pieczenia. Oczywiście, do szarlotki potrzebujemy także mąki, cukru i masła, ale to właśnie kruszonka dodaje temu ciastu charakteru. Poniżej podaję pełną listę składników z dokładnymi ilościami.
Ciasto:
- 250 g mąki pszennej – najzwyklejsza mąka, którą masz w domu, świetnie się sprawdzi
- 150 g masła – najlepiej schłodzone, ułatwia to wyrabianie ciasta
- 50 g cukru pudru – jeżeli lubisz bardziej słodkie ciasta, możesz dodać odrobinę więcej
- 1 jajko – najlepiej prosto z lodówki
- szczypta soli – tak, sól podkreśla smak słodyczy, nie pomiń jej!
Nadzienie:
- 1 kg jabłek – antonówki, renety albo inne kwaskowate odmiany
- 50 g cukru – możesz dodać więcej, jeśli twoje jabłka są bardzo kwaśne
- 1 łyżeczka cynamonu – dla cudownego aromatu, który wypełni cały dom
- sok z 1 cytryny – zapobiega ciemnieniu jabłek i dodaje im świeżości
Kruszonka:
- 100 g masła – ponownie, zimne masło będzie najlepsze
- 100 g mąki pszennej – taka jak do ciasta
- 50 g cukru – możesz użyć cukru trzcinowego dla karmelowego smaku
Przygotowanie szarlotki krok po kroku
Krok 1: Przygotowanie ciasta
Zacznijmy od przygotowania ciasta, które będzie stanowiło podstawę naszej szarlotki. To najprostsze kruche ciasto, które robi się w kilka minut.
- Mąkę przesiej na stolnicę, dodaj cukier puder oraz szczyptę soli.
- Zimne masło pokrój na małe kawałki i połącz z suchymi składnikami. Możesz użyć noża do rozdrabniania masła albo zrobić to ręcznie, szybko siekając masło z mąką.
- Gdy składniki się połączą, dodaj jajko i szybko zagnieć ciasto, aż stanie się gładkie i elastyczne. Ważne, żeby nie wyrabiać go zbyt długo, bo ciasto kruche nie lubi ciepła dłoni.
- Gotowe ciasto zawiń w folię spożywczą i schowaj do lodówki na minimum 30 minut. Ten czas możemy wykorzystać na przygotowanie jabłek.
Krok 2: Przygotowanie jabłek
Jabłka to serce szarlotki, dlatego tak ważne jest ich odpowiednie przygotowanie.
- Obierz jabłka, usuń gniazda nasienne i pokrój je w cienkie plasterki. Możesz również zetrzeć je na tarce o grubych oczkach – to zależy od twoich preferencji.
- Skrop je sokiem z cytryny, aby nie ściemniały.
- W misce wymieszaj jabłka z cukrem i cynamonem. Ja zawsze dodaję trochę więcej cynamonu, bo uwielbiam ten zapach unoszący się w domu.
Krok 3: Formowanie i pieczenie
Gdy ciasto się schłodzi, możemy przystąpić do jego wałkowania i układania w formie.
- Rozwałkuj ciasto na grubość około 0,5 cm i przełóż do formy wyłożonej papierem do pieczenia. Ciasto powinno zakrywać także boki formy.
- Na cieście ułóż przygotowane jabłka. Postaraj się, aby były równomiernie rozłożone – dzięki temu każda porcja będzie pełna owoców.
Krok 4: Przygotowanie kruszonki
Kruszonka to jedna z moich ulubionych części szarlotki. Słodka, chrupiąca, idealnie kontrastuje z miękkimi jabłkami.
- Do miski wsyp mąkę, cukier i dodaj zimne masło pokrojone w kostkę. Ręcznie lub przy użyciu widelca rozcieraj masło z suchymi składnikami, aż powstaną małe grudki.
- Gotową kruszonką posyp jabłka na cieście.
Krok 5: Pieczenie
Rozgrzej piekarnik do 180°C (góra-dół).
- Wstaw szarlotkę do piekarnika i piecz przez około 45–50 minut, aż kruszonka się zarumieni, a ciasto na brzegach stanie się złote.
- Gdy ciasto będzie gotowe, wyjmij je z piekarnika i pozostaw do przestygnięcia. Wiem, że ciężko się powstrzymać, ale ciepła szarlotka może być zbyt miękka i trudna do krojenia.
Podanie i przechowywanie
Szarlotkę najlepiej podawać, gdy jest jeszcze lekko ciepła, choć równie dobrze smakuje na zimno. Świetnie komponuje się z bitą śmietaną lub kulką lodów waniliowych – to taki mały luksus, który sprawi, że deser będzie jeszcze bardziej wyjątkowy.
Jeśli chodzi o przechowywanie, to szarlotkę najlepiej trzymać w szczelnie zamkniętym pojemniku lub przykrytą folią aluminiową. Może spokojnie postać kilka dni, ale muszę przyznać, że u mnie rzadko wytrzymuje tak długo. Wszyscy domownicy rzucają się na nią zaraz po wyjęciu z piekarnika.
Szarlotka w kontekście lokalnym – tradycje i wspomnienia
Szarlotka to ciasto, które w polskich domach od lat kojarzy się z rodzinnymi spotkaniami i świętami. Wiele osób, tak jak ja, ma swoje ulubione wersje tego deseru – jedni wolą ją z kruszonką, inni z bezą, a jeszcze inni w wersji klasycznej, bez żadnych dodatków.
W moim rodzinnym mieście, szarlotka to niemal obowiązkowy deser na każdej imprezie. Pamiętam, że moja babcia piekła ją zawsze, gdy spodziewaliśmy się gości. Wychowywałam się w kamienicy, w której sąsiadki rywalizowały o to, która upiecze lepszą szarlotkę. Dziś ten przepis, choć prosty, wciąż przypomina mi o tamtych czasach.
Kilka praktycznych porad
- Wybór jabłek: Kluczowe jest użycie kwaśnych jabłek, które świetnie balansują słodycz ciasta i kruszonki. Zbyt słodkie odmiany sprawią, że deser stanie się mdły.
- Kruszonka: Jeśli chcesz, aby była bardziej chrupiąca, możesz dodać odrobinę płatków owsianych lub migdałów. To mały trik, który zmienia teksturę ciasta.
- Dla zabieganych: Jeśli nie masz czasu na zagniatanie ciasta, możesz użyć gotowego ciasta kruchego dostępnego w sklepach. Oczywiście, to nie to samo, ale czasem każda minuta się liczy.
Szarlotka z kruszonką – prosty przepis na domowy smak
Szarlotka z kruszonką to prawdziwy klasyk, który nigdy się nie nudzi. Prosty przepis, pyszny smak i ten zapach, który wypełnia cały dom – to wszystko sprawia, że szarlotka jest jednym z tych ciast, po które sięgamy najczęściej. Nawet jeśli pieczenie nie jest twoją mocną stroną, ten przepis jest tak prosty, że nie sposób go zepsuć.
Czy jest coś lepszego niż ciepły kawałek szarlotki w chłodny jesienny dzień, z filiżanką herbaty? Moim zdaniem – to czysta przyjemność.